Odstające lub nieproporcjonalnie duże małżowiny uszne to defekt estetyczny, który bywa prawdziwą zmorą dzieci i młodzieży w wieku szkolnym, a nierzadko też utrudnia życie dorosłym. Dotyczące uszu odstępstwa od anatomicznej normy zwykle nie wiążą się z problemami zdrowotnymi i nie mają żadnego wpływu na działanie narządu słuchu. Mogą jednak stanowić przyczynę kompleksów, a nawet wycofania z życia społecznego.
Czy odstawaniu uszu można zapobiec domowymi sposobami?
Spis treści
Problem odstających uszu dotyka przede wszystkim najmłodszych, ponieważ to właśnie w środowisku szkolnym najłatwiej spotkać się z wyśmiewaniem czy przykrymi uwagami na temat wyglądu. Chcąc uchronić swoją pociechę przed złośliwymi uwagami rówieśników, rodzice nierzadko sięgają po domowe sposoby korekty uszu, np. plastry czy opaski na głowę. Niestety, te metody mogą skutkować wyłącznie frustracją dziecka. Odstające uszy to wada rozwojowa, która często idzie w parze z zaburzeniami kształtu lub wielkości małżowin usznych. Ich formowanie się ma początek już w okresie płodowym i trwa do około 7 roku życia. Nie można wpłynąć na ten proces, ponieważ kształt uszu uwarunkowany jest genetycznie. Dlatego domowe metody korekty uszu nie przyniosą oczekiwanych rezultatów.
Czy możliwa jest niechirurgiczna korekta uszu?
Ponieważ rozwój małżowiny usznej kończy się stosunkowo wcześnie, operację uszu można przeprowadzać już u siedmioletniego dziecka. Rodzice, którzy obawiają się procedur chirurgicznych, mogą skorzystać z nowoczesnej metody korekty uszu nićmi liftingującymi. Zabieg ten jest także skuteczny w przypadku osób dorosłych. Polega na wprowadzeniu pod skórę nici polipropylenowych podobnych do tych, które w medycynie estetycznej wykorzystuje się np. do poprawy owalu twarzy. W odróżnieniu od nich jednak te służące plastyce uszu nie ulegają biodegradacji, dzięki czemu zapewniają trwały efekt.
Zabieg nićmi liftingującymi jest szybki, mało inwazyjny i praktycznie bezbolesny (wykonuje się go w znieczuleniu miejscowym). Nie wymaga długiego okresu rekonwalescencji. Pozwala na skorygowanie kąta odchylenia uszu od głowy. Niestety, ma także znaczne ograniczenia. Nie umożliwia korekty kształtu ani wielkości małżowiny. Może też okazać się nie dość skuteczny przy znacznym odstawaniu małżowiny usznej od czaszki. W takich przypadkach z pomocą przychodzi otoplastyka.
Otoplastyka – skuteczna operacja uszu
Otoplastyka to zabieg z zakresu chirurgii plastycznej, który jak dotąd jest jedynym sposobem na zmniejszenie uszu czy poprawę ich kształtu. Stanowi też skuteczną metodę korekty uszu odstających. Otoplastyka nie jest zabiegiem silnie inwazyjnym. Zwykle wykonuje się ją w znieczuleniu miejscowym, w wyjątkowych przypadkach (np. u młodszych, niezdolnych jeszcze do współpracy z lekarzem dzieci) – ogólnym. Nie wymaga długotrwałej rekonwalescencji.
Wskazaniem do wykonania otoplastyki są najczęściej względy estetyczne, choć zdarza się, że wykonanie zabiegu rozwiązuje także inne problemy. Zbyt duże lub odstające uszy mogą być narażone na urazy (zwłaszcza u osób aktywnych fizycznie) lub utrudniać noszenie okularów. Komfort psychiczny pacjenta jest jednak wystarczającym powodem do przeprowadzenia stosunkowo nieskomplikowanego, bezpiecznego zabiegu, który daje trwałe efekty.
Jak przygotować się do operacji uszu?
Otoplastyka w Polsce refundowana jest tylko w przypadku dzieci do 14 roku życia. Starsza młodzież i dorośli muszą kierować się do prywatnych placówek, jakich nie brak w tak dużych miastach, jak Kraków, Łódź czy Warszawa. Korekta uszu wykonywana jest zarówno w klinikach chirurgii plastycznej, jak i na oddziałach chirurgii w działających komercyjnie szpitalach wielospecjalistycznych.
Otoplastykę zawsze poprzedza wywiad medyczny z pacjentem, który pozwala chirurgowi poznać jego oczekiwania, omówić przebieg operacji, a także wykluczyć ewentualne przeciwwskazania, do których należą:
- zaburzenia krzepliwości krwi,
- aktywne choroby nowotworowe,
- niektóre przewlekłe schorzenia (np. nieuregulowana cukrzyca, choroby tkanki łącznej),
- infekcje skórne w obszarze zabiegu,
- infekcje ogólnoustrojowe,
- ciąża, karmienie piersią,
- miesiączka.
Przed zabiegiem pacjent musi wykonać zlecone przez lekarza badania krwi, zaniechać stosowania używek i przyjmowania leków zawierających kwas acetylosalicylowy. Na operację należy stawić się na czczo.
Jak przebiega operacyjna korekta uszu?
Podczas trwającego około 2 godziny zabiegu chirurg wykonuje nacięcie na tylnej powierzchni małżowiny (takie, by późniejsza blizna była całkowicie niewidoczna) i modeluje znajdującą się w niej chrząstkę. Może też poddać korekcie samą małżowinę uszną. Następnie zamyka ranę za pomocą szwów nierozpuszczalnych bądź rozpuszczalnych. W przypadku zabiegu w znieczuleniu miejscowym pacjent może od razu wrócić do domu. Po znieczuleniu ogólnym pozostaje zwykle w klinice na jednodniowej obserwacji. Ból i opuchlizna po zabiegu ustępują w ciągu kilku dni, po których pacjent może wrócić do codziennych zajęć.
Istotnym elementem korekcji uszu jest okres rekonwalescencji, w którym zachodzą procesy regeneracyjne w obrębie małżowiny. W tym czasie pacjent powinien unikać aktywności, których mogłoby dojść do odgięcia czy uszkodzenia małżowin (w szczególności – sportów kontaktowych), a takie czynności, jak mycie czy czesanie włosów, wykonywać z dużą ostrożnością. Uszy należy chronić przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych, tj. unikać ekspozycji na promieniowanie UV czy skrajne temperatury. Warto też rozważyć zakup specjalnej opaski, która uchroni małżowiny przed przypadkowymi urazami, np. w czasie snu.
